بسمه تعالی 

   7 آوریل سالگرد تأسیس سازمان جهانی بهداشت در سال 1948 است. در این سال کشورهای جهان گرد هم آمدند و سازمان جهانی بهداشت را برای ارتقا سلامت، ایمن نگه داشتن جهان و خدمت به افراد آسیب پذیر تأسیس کردند تا همگان در هر جا بتوانند به بالاترین سطح سلامتی و رفاه دست یابند.  هفتم آوریل به نام "روز جهانی بهداشت" هر ساله جشن گرفته می شود و سازمان جهانی بهداشت به مناسبت این روز با طرح شعار سال، توجه ها را به موضوع سلامتی خاصی که مورد استقبال مردم در سراسر جهان است جلب می کند.  امسال و در سالروز تاسیس این نهاد مهم بین المللی، سازمان جهانی بهداشت با شعار نگاه  به گذشته  و  به فرارو و با اعلام هدف "سلامت برای همه" در پی ایجاد فرصتی  دوباره برای مقابله با چالش‌های سلامت امروز و فردای جهان است.

    "سلامت برای همه" اساس راهبرد "مراقبت های بهداشتی اولیه" سازمان جهانی بهداشت برای ارتقا سلامت، کرامت انسانی و افزایش کیفیت زندگی است. این هدف برای اولین بار در سال1978 در کنفرانس بین المللی مراقبت های اولیه بهداشتی که در آلما آتا قزاقستان برگزار شد به عنوان هدف سال تعیین شد و زمینه را برای پوشش همگانی سلامت فراهم کرد. اینک در هفتاد و پنجمین سالگرد تاسیس سازمان جهانی بهداشت و با اعلام مجدد این هدف، این سازمان در پی ایجاد فرصتی است تا نگاهی به موفقیت های بهداشت عمومی که کیفیت زندگی را در هفت دهه گذشته بهبود بخشیده است داشته باشیم.

      "سلامت برای همه" به معنای رفع موانع دستیابی به سلامت است و طیف وسیع و متنوعی از چالش ها و مسایل از جمله رفع سوء تغذیه، ناآگاهی، آب آشامیدنی آلوده و مسکن غیربهداشتی از یک سو، و حل مشکلات صرفاً پزشکی مانند کمبود پزشک، تخت های بیمارستانی، داروها و واکسن ها از سوی دیگر را در بر می گیرد. "سلامت برای همه" یک مفهوم کل نگر بوده و تحت تأثیر مجموعه ای از عوامل محیطی، اجتماعی و اقتصادی است. هر گونه پیشرفت در سلامت افراد علاوه بر خدمات پزشکی و بهداشت عمومی به تلاش در بخش های دیگر جامعه مانند کشاورزی، صنعت، آموزش، مسکن و ارتباطات نیاز دارد. برای مثال سلامت افراد تا حد زیادی نتیجه ترکیبی از بیکاری، فقر، سطح پایین آموزش، مسکن نامناسب، بهداشت نامناسب، سوء تغذیه، و ... است. تا زمانی که این محدودیت ها حذف یا کاهش نیابند انتظار دستیابی به سلامت، انتظاری غیرواقعی است. بنابراین مراقبت های پزشکی به تنهایی نمی تواند سلامتی را برای همه  افراد از جمله افراد آسیب پذیر به ارمغان بیاورد و سلامتی چنین افرادی مستلزم یک روش زندگی کاملاً جدید و فرصت‌های تازه است تا بتوانند استانداردهای زندگی بالاتری برای خود فراهم کنند.

دستیابی به هدف"سلامت برای همه" مستلزم افزایش "سواد برای همه"، پوشش جهانی ایمن سازی، دسترسی همگان به خدمات بهداشتی از طریق مراقبت های بهداشتی اولیه، استقرار نظام پزشکی خانواده و پشتیبانی مراقبت های تخصصی تر توسط نظام ارجاع و ... است. پذیرش شعار "سلامت برای همه" توسط دولت، متضمن تعهد به توسعه همه جانبه همه شهروندان و تصمیمی برای تشویق شهروندان برای دستیابی به کیفیت زندگی بالاتر است. میزان پیشرفت در این راه به اراده سیاسی حکومت ها بستگی دارد.

سازمان جهانی بهداشت بر این باور است که با در نظر گرفتن درجه بالایی از عزم سیاسی، "سلامت برای همه" می‌تواند محقق شود.

ما نیز در مجموعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی  ایران بر این باوریم که با جلب مشارکت همه مردم و سازمان ها و نهادهای دولتی و غیر دولتی و با کوشش همکاران این حوزه به ین هدف مهم دست یابیم.

در طول 75 سال ، این سازمان موفقیت های بی شماری در طول سالیان فعالیت خود داشته است. برخی از مهم ترین نقاط عطف عبارتند از:

سال 1961: تولید واکسن فلج اطفال با ویروس زنده ضعیف شده ( خوراکی)

سال1974: برنامه گسترده ایمن سازی

سال1977: اولین فهرست داروهای ضروری منتشر شد. این فهرست داروهایی را که یک سیستم بهداشتی اساسی به آن نیاز دارد.

سال1980: ریشه کنی آبله: به دنبال یک کمپین جهانی واکسیناسیون جهانی 12 ساله به رهبری WHO، آبله ریشه کن شد.

سال1983:  کشف HIV :در سال 1987، اولین داروی ضد رتروویروسی برای کنترل عفونت HIV و جلوگیری از پیشرفت آن به ایدز مجوز گرفت، که باعث تغییر در اولویت های سازمان جهانی بهداشت شد.

سال2006: کاهش مرگ و میر کودکان: تعداد کودکانی که قبل از تولد پنج سالگی خود می میرند برای اولین بار در تاریخ اخیر به کمتر از 10 میلیون نفر کاهش می یابد.

سال 2020: شیوع جهانی کروناویروس جدید یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی از نگرانی های بین المللی اعلام کرد.

دکتر سید محمد طباطبایی

معاون بهداشت دانشگاه