تشخیص زودهنگام به منظور بهبود بقا، سنگ بنای کنترل سرطان است . در برنامه تشخیص زودهنگام و غربالگری سرطان ، هدف شناسایی و ثبت بیماران مشکوک یا مبتلا به سرطان و سپس ارائه خدمات مناسب در سطوح مختلف شبکه بهداشتی و درمانی و ساماندهی درمان و مراقبت بیماران است . مهمترین دلیل بهبود در بقای بیماران ، علاوه بر درمان های موثرتری که پیدا شده است افزایش آگاهی مردم و ارتقای روش های تشخیص زودهنگام است. حتی برای کسانی که احتمال بهبودی آنها کم است شانس زنده ماندن در زمان تشخیص زودتر ، بیشتر خواهد بود. دو جزء اصلی در برنامه تشخیص زودرس سرطان :تشخیص زودهنگام و غربالگری است.

تشخیص زودهنگام : به مجموعه مداخلاتی گفته می شود که منجر به تشخیص زودتر سرطان در افرادی می شود که علائم مشکوک سرطان را دارند .

غربالگری: به مجموعه مداخلاتی گفته می شود که منجر به تشخیص زودتر سرطان در افرادی می شود که هیچ علامت مشکوکی ندارند.

بطور کلی باید بدانیم سرطان بر خلاف تصور عام  یک بیماری قابل پیشگیری است به طوری که بیش از 40 درصد سرطان ها قابل پیشگیری هستند. برای پیشگیری از سرطان باید بدانیم که علل ایجاد کننده سرطان و راه های دوری کردن از آنها کدامند و همچنین چه عواملی اثر محافظتی در برابر سرطان دارند.

با شناخت علائم هشداردهنده و مراجعه به موقع به خانه ها و پایگاههای بهداشتی می توان ضایعات پیش سرطانی را پیش از تبدیل شدن به سرطان زودتر تشخیص و درمان کرد .