روابط عمومی معاونت بهداشت: با توجه به افزایش موارد ابتلا به بیماری مالاریا در کشور به دنبال بارندگی های سیل آسا در استانهای مجاور پاکستان و افزایش ظرفیت پتانسیل انتقال مالاریا، و از طرفی تغییر الگوی تجمعات انسانی و افزایش اقامت ایرانیان در نقاط صفر مرزی جنوب شرق کشور جهت مبادلات سوخت، و همچنین افزایش ابتلا در سایر استان های کشور به واسطه مسافرت های شغلی به استان سیستان و بلوچستان (نیروهای نظامی، کارگران فصلی و رانندگان درگیر حمل سوخت در مرزها)، تعداد موارد مثبت ابتلا به مالاریا از 999 مورد در سال 2021 میلادی به 5677 مورد در سال 2022 در کشور افزایش یافته است.

در این کنفرانس علمی یکروزه که با حضور اساتید و همکاران اداره ی مالاریا از مرکز مدیریت بیماریهای واگیر (جناب آقای دکتر رئیسی، دکتر میراولیائی، سرکار خانم دکتر نیک پور، خانم گوشه و خانم مشایخی)، و جناب آقای دکتر معصومی اصل (عضو هیئت علمی دانشگاه ایران و فوکال پوینت کشوری درمان مالاریا)، جناب آقای دکتر کاظمی (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و فوکال پوینت کشوری مبارزه با پشه مهاجم آئدس)، و همچنین همکاران گروه مبارزه با بیماریهای معاونت بهداشتی، سرکار خانم دکتر رحیمی (مدیر محترم گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای معاونت بهداشتی)، جناب آقای دکتر محمودی (رئیس محترم گروه مبارزه با بیماریهای واگیر) و سرکار خانم دکتر مرضیه مرادی (کارشناس دانشگاهی برنامه حذف مالاریا)، و همچنین حضور بیش از 200 نفر از همکاران معاونتهای بهداشتی، مراکز و شبکه های بهداشت، و بیمارستانهای تحت پوشش سه دانشگاه ایران، تهران و شهید بهشتی در روز یکشنبه تاریخ 29 مرداد 1402 از ساعت 8 الی 13 برگزار شد مطالبی در خصوص وضعیت بیماری مالاریا در جهان، کشور و دانشگاه ایران، اپیدمیولوژی بیماری، اهمیت برنامه حذف مالاریا در کشور و سناریوهای چالش برانگیز بیماری، علائم، تشخیص بالینی و درمان مالاریای بدون عارضه و مالاریای شدید، نظام مراقبت بیماری مالاریا در کشور و مدیریت آزمایشگاهی مالاریا ارائه شد.

در ابتدای کنفرانس سرکار خانم دکتر رحیمی اشاره فرمودند که در اوایل قرن بیستم، مالاریا مهمترین مشکل بهداشت عمومی در ایران به شمار می رفت اما با اجرای برنامه گسترده کنترل مالاریا از طریق مراقبت تشدیدیافته و عملیات کنترل ناقل، بار بیماری به شدت کاهش یافت و در سال 2010 هدف برنامه، حذف مالاریا تا سال 2025 تعیین شد. چالش هایی به تازگی در حال ظهور هستند. داروهای مبتنی بر آرتمیسینین که انگل‌های عامل مالاریا را از بین می‌برد، یکی از بهترین سلاح‌های جهان علیه این بیماری بوده است؛ اما این داروها نشانه هایی مبنی بر از دست دادن کارایی خود را در آفریقا نشان می دهند، جایی که محل ابتلای ۹۵ درصد موارد بیماری است. تغییرات آب و هوایی نیز می تواند باعث سرایت مالاریا به بخش های جدیدی از جهان شود. در جهان در سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۲۵۰ میلیون مورد مالاریا و حدود ۶۲۰ هزار مرگ و میر وجود داشت و اکثر قربانیان، کودکان زیر پنج سال بودند. ایشان همچنین اعلام نمودند که موارد مثبت مالاریای شناسایی شده در محدوده ی دانشگاه علوم پزشکی ایران طی سالهای 1401 و 1402 روند افزایشی یافته به طوریکه در سال جاری تا تاریخ 29 مرداد 1402 تعداد 16 مورد مثبت مالاریا در محدوده ی دانشگاه علوم پزشکی ایران شناسایی و تحت درمان قرار گرفتند. این در حالیست که تمامی موارد شناسایی شده وارده از خارج کشور (کشورهای افغانستان و پاکستان) و یا وارده از داخل کشور (استان های اندمیک مالاریا مثل سیستان و بلوچستان و هرمزگان) بوده است. نکته ی قابل توجه دیگر اینست که 83% از اتباع بیمار شناسایی شده در سال جاری، کمتر از چهار ماه از ورودشان به کشور می گذرد.

در ادامه جناب آقای دکتر رئیسی فرمودند که کل موارد مالاریا در کشور در سال 1401 نسبت به سال 1400، حدود 5 برابر افزایش داشته است و خطر برقراری نسل دوم انتقال محلی، و بازگشت و استقرار مالاریا، و شکست برنامه حذف مالاریا وجود دارد.

دکتر میراولیایی نیز اشاره فرمودند که استراتژیهای اصلی برنامه عبارتند از:

• افزایش حساسیت و ویژگی سیستم نظارت مالاریا و تقویت نظام تشخیص و درمان موارد مالاریا
• تقویت و نظارت حشره شناسی و کنترل ناقل
• افزایش فعالیت های RCCE، حمایت و همکاری متقاطع متناسب با موقعیت های محلی
• دسترسی به تشخیص تضمین شده با کیفیت مالاریا و درمان مؤثر آن در تمام مراکز خدمات بهداشتی یکپارچه از جمله مناطقی که قبلاً غیر بومی بوده اند.
• اطمینان از گزارش دهی همه موارد مشکوک و تایید شده مالاریا در بخش های دولتی و خصوصی
• بررسی همه موارد و کانون های تایید شده از نظر اپیدمیولوژیک و حشره شناسی
• بررسی و تقویت سیستم فعلی برای تشخیص زودهنگام و پاسخ به اپیدمی های مالاریا
• سازماندهی مجدد کارشناسان مالاریا برای ارایه خدمت سایر بیماری‌های منتقله از طریق ناقلین
• ادغام عملکردهای برنامه مالاریا در سایر بیماری های منتقله از طریق ناقلین در کشور

در ادامه ی برنامه نیز دکتر معصومی اصل به ارائه مطالبی در خصوص اهمیت تشخیص سریع و شروع درمان بموقع موارد مثبت مالاریا و نحوه ی درمان بیماران پرداختند. بعد از آن نیز سایر همکاران مطالب بسیار مفیدی را در خصوص نظام مراقبت بیماری مالاریا و مدیریت آزمایشگاهی آن ارائه نمودند.

محتوای ارائه شده توسط اساتید و همکاران جهت بهره برداری در سایت معاونت بهداشتی- مدیریت پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر- برنامه مالاریا بارگذاری شده است.