برنامه پزشک خانواده شهری و تحول سلامت
در دنیای امروز دیدگاه‌ها نسبت به سلامت، رشد بیشتری یافته و بعد انتظارات نسبت به آن وسیع‌تر شده است. توجه جمعیت‌ها به ایمنی، عدالت و کیفیت خدمات در نظام‌های سلامت، لزوم استقرار نظام سلامت پاسخگو در برابر عملکرد را می‌طلبد.
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال 2000، نظام‌های سلامت سه هدف بنیادین ارتقای سطح سلامت مردم و جامعه، توقع مشارکت مالی عادلانه از مردم برای برخورداری از خدمات سلامت و پاسخ گفتن به نیازهای غیربالینی مردم را دنبال می‌کنند. مأموریت اصلی نظام‌های سلامت، ارتقای سطح سلامت و پاسخ گفتن به نیازهای سلامت و بیماری مردم و جامعه می‌باشد. تحول و اصل نظام سلامت نیز، فرصتی است برای شناخت و استخراج نیازهای نوین جامعه و مردم در این حوزه، پر کردن خلاءهای ناشی از آن و بهبود توانمندی نظام سلامت می‌باشد.
در نتیجه طراحی یک نظام جامع سلامت مناسب و استمرار در بهبود آن، کاری است که بسیاری از کشورها با پیشینه صد ساله استقرار این نظام انجام می‌دهند تا تأمین مالی موثر، سازماندهی مناسب و ارائه خدمات برخوردار از کیفیت را تضمین کنند. در نظام سلامت، اصلاحات مستلزم چیزی بیش از بهبود در نظام موجود یا مراقبتهای بهداشتی و درمانی است. در حقیقت، هدف عمده اصلاحات در بسیاری از کشورها، توزیع عادلانه مراقبتهای بهداشتی با کیفیت در جامعه است و دسترسی عادلانه همه افراد جامعه بـه خـ دمات بهداشتی و درمانی، منجر به ارتقای سطح سلامـ ـت بـرای انجام فعالیت‌های اجتماعی و ایجاد فضای رشـد و توسعـه در جامعه می‌گردد.
در ایران، در اصل 29 قانون اساسی، خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی به عنوان حق همگانی برای تمام شهروندان ذکر شده است.
به این ترتیب با توجه به این که نظام سلامت در ایران به دلیل مشکلاتی مانند؛ توزیع ناعادلانه تجهیزات، تخصص و بودجه که منجر به افزایش فاصله میزان دسترسی به این امکانات در مناطق برخوردار و مناطق دور از دسترس‌تر شده بود، هزینه‌های تشخیصی و درمانی سنگین در مراکز خصوصی و نیز عدم دسترسی به این خدمات برای بخش کمتر برخوردار جامعه در مناطق دولتی، نارضایتی مراجعین از کیفیت و کمیت خدمات ارائه شده در این مراکز، مواجه بود، در سال 1393 نظام سلامت بر اساس انتظارات جامعه از این حوزه و بر اساس استانداردهای روز دنیا تحت عنوان، طرح تحول سلامت در حوزه بهداشت در 8 پروژه؛ توانمندسازی مدیران و تیم سلامت، استقرار نظام پایش و ارزشیابی مدیریت خدمات سلامت، تکمیل، تجهیز و توسعه شبکه بهداشتی و درمانی کشور، نظام اطلاعات سلامت مرتبط با حوزه بهداشت، تقویت ارتباط و همکاری بخش بهداشت و مراکز پژوهشی کشور، بسته‌های خدماتی مراکز بهداشتی درمانی در طرح تحول سلامت در حوزه بهداشت، استقرار نظام و تقویت دیده بانی حوزه بهداشت، تقویت همکاری و ارتباط بخش بهداشت با مراکز آموزشی، مستقر شد و در 15 برنامه و 10 پروژه پشتیبان به اجرا درآمد. ویژگی این برنامه‌‌ها تلاش در تکمیل پوشش شبکه‌های بهداشتی درمانی و اصلاح بسته‌های خدمتی مطابق با نیازهای روز و تأکید بر بار بیماری‌های اصلی فعلی یعنی بیماری‌های غیر واگیر بوده است.
لذا در جهت اجرای سیاستهای وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز این برنامه را از طریق 68 مرکز خدمات جامع سلامت شهری و 4 مرکز خدمات جامع سلامت شهری/روستایی و 130 پایگاه سلامت غیر ضمیمه شهری از مراکز تابعه این دانشگاه اجرا می کند.
این گروه ، مدیریت و ساماندهی برنامه پزشک خانواده شهری (تحول سلامت) را در جهت تحقق اهداف برنامه های سلامت در شبکه های بهداشت و درمان شهریار،قدس،ملارد،رباط کریم وبهارستان و مرکز بهداشت شمالغرب تهران بعهده دارد.
اهداف برنامه پزشک خانواده شهری و تحول سلامت:
هدف کلی :
- توسعه، تقویت و بازسازی شبکه بهداشتی و درمانی با تلاش برای تامین زیر ساخت های نظام ارجاع و عدالت در سلامت
اهداف اختصاصی :
- ارتقای شاخصهای سلامت
- افزایش رضایتمندی گیرندگان خدمت (مردم) و ارائه دهندگان خدمت
- عدالت در سلامت از نظر دسترسی به خدمات، بهرهمندی از خدمات ارائه شده و حفاظت مالی از آنان در بستر پوشش بیمه همگانی
- بهبود کیفیت و کنترل قیمت خدمات سلامت
- اصلاح رفتار گیرندگان و ارائه دهندگان خدمت
- اصلاح نظام پرداخت و شیوه خرید خدمت
برنامه ی گروه:
- برنامه گسترش مراقبتهای اولیه سلامت برای تحقق پوشش همگانی سلامت در مناطق حاشیه شهرها و شهرهای بالای 20 هزار نفر
برنامه تحول سلامت راه‌اندازی واحدهای ارائه خدمات بهداشتی، ارتقای کیفیت خدمات سطح یک، افزایش نیروی انسانی شاغل، طراحی برنامه‌های نوین بهداشت عمومی، خانواده، محیط و حرفه‌ای و بازنگری برنامه‌های قبلی و ارتقای نظام آمار و فناوری اطلاعات در راستای برنامه گسترش مراقبتهای اولیه سلامت برای تحقق پوشش همگانی سلامت در مناطق حاشیه شهرها و شهرهای بالای 20 هزار نفر می باشد.
- چیدمان خاص واحدهای ارایه دهنده خدمات و مراقبتهای سلامت برای آنکه دسترسی مردم به مجموعهی خدمات موردنیاز تا جایی که ممکن است سهل و سریع، عادلانه، با کمترین هزینه و با بیشترین کیفیت باشد. سطح بندی قراردادی است و به مقتضای شرایط توسط برنامه ریزان انجام میگیرد.
- سطح پایه یعنی خانوار
- سطح اول خدمات (فرد محور و جامعه محور)
- سطح دوم خدمات (خدمات تخصصی سرپایی و بستری)
-ارائه هماهنگ خدمات سلامت و مراقبت های اولیه بهداشتی و درمانی براساس بسته خدمتی تعریف شده سطح یک توسط تیم سلامت به جمعیت روستاییان، عشایر و ساکنین شهرهای زیر 20 هزار نفر
- مراقبت های اولیه سلامت : خدمات اساسی سلامت است مبتنی بر روش های کاربردی، از نظر علمی معتبرو از نظر اجتماعی پذیرفتنی، که از طریق مشارکت کامل فرد و خانواده در دسترس جامعه قرارمی گیرد و با هزینه هائی که جامعه بتواند در هر مرحله از توسعه، با روحیه خوداتکایی و خودگردانی از عهده آن برآید.
هدف: تقویت ارائه خدمات بهداشتی به حاشیه نشین شهرها و شهرهای بالای 20 هزار نفر
قوانین، مقررات و دستورالعمل های برنامه پزشک خانواده شهری و تحول سلامت:
| ردیف | عنوان | دانلود/لینک |
| 1 | آئین نامه ها و دستورالعمل ها |  |
| 2 | الگوریتم ها و فرآیندها | |
| 3 | لیست مراکز ارائه خدمت | |